Deizm-1 (YARATAN ALLAH’TIR)
(Allah
kainatı bir fabrika olarak yaratıp, hâşâ bırakmamıştır;)
Esbaba tapanların ve tabiatperestlerin cehaletlerine bu
misal ile bak. Meselâ: "Bir zât hârika bir fabrikanın veya acib bir saatin
veya muhteşem bir sarayın veya mükemmel bir kitabın gayet muntazam bir surette
eczalarını, çarklarını fevkalâde san'atıyla hazır ettikten sonra, kendisi
kolayca o eczaları terkib edip işletmeyerek, belki çok uzun masraflarla o
eczaları kendi kendine işlemek ve o usta yerine fabrikayı, sarayı, saati
yapmak, kitabı yazmak için herbir cüz'ü, herbir çarkı, hattâ kâğıdı, kalemi
birer hârika makine hükmüne getiriyor. Ve teşhirini çok istediği bütün
hünerlerini, kemalâtını izhara vesile olan o üstadlığını ve san'atını onlara
havale ediyor." diye zannetmek, ne derece akıldan uzak ve cehalet olduğunu
anlarsın!